طراحی مدل کاربردی حاکمیتی شرکتی در بانک ها
کد مقاله : 1243-CONFERENCE (R1)
نویسندگان
حمید مومنی1، مجید احمدی *2
1معاون امور شعب بانک ملّی ایران، استاد دانشگاه، دکتری تخصصی، گروه مدیریت دولتی، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران
2کارشناس بازاریابی معاونت امور شعب بانک ملّی ایران، استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران، ایران
چکیده مقاله
هدف: طراحی و اعتبارسنجی یک مدل کاربردی حاکمیت شرکتی بومی برای بانک‌های ایران، با توجه به چالش‌های خاص نظام بانکی کشور و شکاف موجود بین نظریه و عمل.
روش شناسی: این پژوهش با به‌کارگیری رویکرد ترکیبی(کیفی-کمّی) ودر چارچوب پارادایم تفسیری-اثباتی انجام شد.در فاز کیفی این پژوهش،با انجام ۱۴ مصاحبه نیمه‌ساختاریافته عمیق با خبرگان صنعت بانکداری، داده‌ها گردآوری و سپس با به کارگیری روش تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
در فاز کمّی،پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته مبتنی بر یافته‌های کیفی بین 384 نفر از مدیران و کارشناسان بانک ملّی توزیع وداده‌ها با تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس تحلیل گردید.
یافته‌ها: تحلیل کیفی منجر به استخراج یک مدل 8 بُعدی شد که شامل ابعاد:حکمرانی راهبری و نظارتی،حکمرانی ریسک،حکمرانی انطباق،حکمرانی عملکرد و شفافیت،حکمرانی ذی‌نفعان،حکمرانی فناوری و نوآوری،حکمرانی استراتژیک و حکمرانی سرمایه و دارایی بود. این ابعاد در مجموع شامل 24 مضمون پایه و 126 شاخص (کد باز) بودند. نتایج کمی نشان داد که مدل از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار است و تمامی ابعاد بر متغیر وابسته تأثیر معنادار دارند. به‌طور خاص، ابعاد «حکمرانی راهبری و نظارتی» و «حکمرانی انطباق» بیشترین تأثیر را داشتند.
نتیجه‌گیری: مدل ارائه‌شده که همسو با استانداردهای بین‌المللی و متناسب با شرایط خاص اقتصادی و قانونی ایران است، چارچوبی عملیاتی و بومی برای استقرار حاکمیت شرکتی اثربخش در بانک‌ها فراهم می‌کند. این مدل می‌تواند به عنوان ابزاری برای سیاست‌گذاران، نهادهای نظارتی و مدیران بانکی جهت بهبود شفافیت، پاسخگویی، کنترل ریسک و در نهایت تحقق ثبات و سلامت نظام بانکی کشور مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها
حاکمیت شرکتی، حکمرانی راهبری و نظارتی، حکمرانی انطباق، بانک ملّی ایران.
وضعیت: پذیرفته شده